Κεντρικό διακύβευμα αυτών των εκλογών η αυτονομία των αυτοδιοικητικών θεσμών. Δυο βασικές αντιλήψεις κυριαρχούν και βρίσκονται σε αναμέτρηση, σε σύγκρουση ανάμεσα στις επιλογές που πρέπει να επιλέξει ο κάθε πολίτης.
Η δημοκρατική παράταξη του ΠΑΣΟΚ, αποκέντρωσε την κεντρική εξουσία, θεσμοθέτησε το θεσμό της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και αναδιοργάνωσε θεσμικά τους Δήμους. Παραχώρησε αρμοδιότητες και πόρους. Με βάση τις αρχές και τις αξίες που εκφράζει ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Τοπικής Αυτονομίας και το τρίπτυχο ΠΑΣΟΚ: Αυτοδιοίκηση-Συμμετοχή-Δημοκρατικός Προγραμματισμός κυριάρχησαν για πολλές δεκαετίες. Στα τέσσερα επίπεδα της σύγχρονης Δημοκρατίας (τοπικά, περιφερειακά, εθνικά και ευρωπαϊκά) οι αυτοδιοικητικοί θεσμοί στη χώρα μας ζωντάνεψαν την ύπαιθρο, αναβάθμισαν την ποιότητα ζωής των πολιτών και αποτέλεσαν σοβαρό αναπτυξιακό μοχλό για τις τοπικές κοινωνίες.
Στην άλλη όχθη της συγκεντρωτικής διακυβέρνησης της εξουσίας, η συντηρητική παράταξη επιδιώκει και σήμερα να περιορίσει την αυτονομία των αυτοδιοικητικών θεσμών και να μετατρέψει κυρίως τις περιφέρειες που διαχειρίζονται σοβαρούς εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους σε προσάρτημα της κεντρικής εξουσίας και κατ’ επέκταση σε κομματικό «λάφυρο». Ο δημοκρατικός περιφερειακός και εθνικός προγραμματισμός θεσμών, φορέων και πολιτών έχει περιοριστεί και τα πάντα καθοδηγούνται από την κεντρική εξουσία. Παράδειγμα κλασσικό ο τρόπος διαχείρισης των 30 δις του ταμείου Ανάκαμψης από ευρωπαϊκούς πόρους. Μία ομάδα σοφών (15 άτομα) αποφάσισαν για το πως θα διατεθούν οι πόροι και πως θα διαμορφώσουν το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας εθνικά, περιφερειακά και τοπικά. Όλοι αυτοί οι φορείς και η κοινωνία δεν κλήθηκαν να εκφράσουν την άποψή τους και να συμμετέχουν στο γίνεσθαι των τοπικών μας υποθέσεων.
Αυτές οι δύο αντιλήψεις σήμερα αποτελούν το βασικό διακύβευμα των αυτοδιοικητικών εκλογών. Η συντηρητική παράταξη της συγκεντρωτικής εξουσίας με τον αέρα της νίκης στις εθνικές εκλογές επιδιώκει με κάθε μέσο και τρόπο, με το δέλεαρ της εξουσίας και της «γκλαμουριάς», να μετατρέψει τους δήμους και κυρίως τις περιφέρειες σε προσαρτήματα της κεντρικής εξουσίας και απλούς διαχειριστές των πόρων, εθνικών ή ευρωπαϊκών. Κατά προέκταση θεωρεί τους αυτοδιοικητικούς θεσμούς ως «λάφυρο» της συντηρητικής κυρίαρχης εξουσίας που δεν σέβεται την αυτονομία των θεσμών. Οι δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να συγκρουστούν με αυτές τις αντιλήψεις. Να προστατεύσουν την αυτονομία των θεσμών. Να περιορίσουν τους αυτοδιοικητικούς θεσμούς, πρωτίστως, τις περιφέρειες που έχουν καθοριστικό αναπτυξιακό ρόλο για τις τοπικές κοινωνίες και τις ανάγκες των πολιτών.
Έτσι, λοιπόν, ο δικός μας συνδυασμός, ο μόνος αυθεντικός εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Παράταξης έχει να προτείνει ένα ολιστικό περιφερειακό σχέδιο ανάπτυξης και ανασυγκρότησης της Στερεάς Ελλάδας.
Πέρα, λοιπόν, από το δεκαετές αναπτυξιακό μας πρόγραμμα, που θέτει ως προτεραιότητα τον Άνθρωπο και την Κοινωνικά Δίκαιη Ανάπτυξη, προτείνουμε με παρρησία ορισμένες γενναίες θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα ανασυγκροτήσουν την Περιφέρειά μας.
Πρωταρχικό μας μέλημα οι ανάγκες των πολιτών, η αγοραστική τους δύναμη, η στήριξη της νέας γενιάς, το δημογραφικό και η ανάπτυξη του τόπου μας.
Προτείνουμε, λοιπόν, 6 θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν την εικόνα της Στερεάς:
α. Η Ρούμελη να ξαναβρεί την ιστορική, κοινωνική, πολιτισμική και αναπτυξιακή ταυτότητα της. Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας να συμπεριλαμβάνει και το Νομό Αιτωλοακαρνανίας.
β. Η επανασύσταση της Αμφικτιονίας των Δελφών που ένωνε παλιά τις 12 φυλές των Ελλήνων, μπορεί και πρέπει να ενώσει σήμερα τις 12 περιφέρειες και το Συμπόσιο των Περιφερειών να συνομιλεί με ισχύ λόγου και έργων, τόσο με την κεντρική εξουσία, όσο και με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η λειτουργία ενός Ελεύθερου Πανεπιστημίου στους Δελφούς για θέματα αυτοδιοίκησης, πολιτισμού, περιβάλλοντος και των συλλογικών κοινοτήτων σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Περιφερειών – είναι δυνατό το όραμα του Σικελιανού να γίνει πραγματικότητα.
γ. H ίδρυση διαπεριφερειακού φορέα (Δυτικής – Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας και Αττικής) για την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαχείρηση του υδάτινου δυναμικού, μπορεί να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στην πρόληψη και την αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών της Φύσης, ένεκα της κλιματικής αλλαγής.
δ. Η ίδρυση εθνικού πάρκου – βιομηχανίας – καινοτομίας και εμπορίου θα αλλάξει την αναπτυξιακή πορεία του τόπου. Η λειτουργία του πάρκου στη Ριτσώνα Εύβοιας, θα παράγει πλούτο, αγαθά, νέες θέσεις εργασίας για τους νέους και καλύτερες συνθήκες για τους πολίτες.
ε. Η ίδρυση φορέα αντιμετώπισης της δημογραφικής κρίσης με βοήθεια στην οικογένεια, στους φτωχούς και ανήμπορους. Η διαμόρφωση οικιστικής πολιτικής, που θα έχει ως βασικό σκοπό την παροχή κινήτρων για τη στήριξη της νέας γενιάς.
στ. Δημοκρατικό μοντέλο διακυβέρνησης της περιφέρειας με ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του πολίτη. Η διοίκηση οφείλει να λειτουργεί βάση των παρακάτω αρχών: Διαύγεια, Έλεγχος και Λογοδοσία.
Τα θεσμικά και αναπτυξιακά έργα που προτείνουμε με το πρόγραμμα: “Στερεά 2033” είναι ρεαλιστικά και όχι ουτοπικά.
Σήμερα, δυστυχώς, υπάρχει κατάσταση καθυστέρησης, έλλειψης οράματος, αλλά και ανεπάρκειας στη διαχείριση της περιφερειακής εξουσίας. Η διαχείριση των πόρων, ευρωπαϊκών και εθνικών, είναι ανεπαρκής και δημιουργεί για αυτό μεγάλες καθυστερήσεις στα έργα και στις βασικές υποδομές εγγειοβελτιωτικών έργων και οδοποιίας.
Για να πάει η Στερεά Μπροστά και για να έχουν καλύτερες μέρες οι πολίτες, απαιτείται να υπάρχει διαχειριστική ικανότητα και μεταρρυθμιστική δύναμη στην ηγεσία. Σήμερα, δυστυχώς, λείπει το όραμα, το πρόγραμμα και η φαντασία.
Καιρός η κοινωνία να έρθει στο προσκήνιο και να σχεδιάσει μαζί με τους αυτοδιοικητικούς θεσμούς το Αναπτυξιακό Σχέδιο Ανασυγκρότησης της Περιφέρειας για την επόμενη δεκαετία, την Στερεά Ελλάδα του 2033.
Καλώ κάθε πολίτη να δημιουργήσουμε ένα πλειοψηφικό κοινωνικό και πολιτικό ρεύμα αλλαγής για καλύτερες μέρες των Στερεοελλαδιτών.
Λουκάς Θ. Αποστολίδης
Υπ. Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας
Δικηγόρος και πρ. Αντιπρόεδρος της Βουλής